?
pictures/kdn-mossel-ico.png



zij aanzicht
zij aanzicht

De mossel

Weekdieren

Hiernaast zie je een mossel van buiten.
Een mossel heeft een schelp van 2 harde kleppen.
De mossel zelf leeft binnenin de schelp.
Het is een heel zacht en week dier.
Het behoort tot de groep van de week-dieren.
Waarvoor dienen de harde kleppen? Om de mossel te beschermen.

Hieronder zie je nog een aantal weekdieren getekend.
Schrijf de namen op de juiste plek: naaktslak, huisjesslak, kokkel, inktvis.
naaktslak

naakslak
kokkel

kokkel
inktvis

inktvis
huisjes slak

huisjes-slak
Deze dieren behoren allemaal tot de weekdieren.
groei ringen
groei ringen

PROEF: DE SCHELP VAN EEN MOSSEL

Nodig: Lege schelp van een mossel
Bekijk de kleppen aan de buitenkant.
Op die kleppen lopen lijnen.
Dat zijn groei-ringen.
Aan die ringen kan je zien hoe oud de mossel is.
Hoe ouder, hoe meer ringen.
Het aantal groei-ringen bij deze mossel is 10.
waar zit het scharnier

Scharnier

De 2 kleppen kunnen open en dicht draaien om een scharnier.
Hiernaast is die scharnier bij pijl (1) A / B / C.
Als de mossel wil eten zal hij zijn kleppen (2) openen / sluiten.
En bij gevaar zal hij zijn kleppen (3) openen / sluiten.
De mossel moet zijn kleppen bij gevaar stevig kunnen sluiten.
Daarvoor heeft de mossel twee stevige sluitspieren.
Je ziet die hieronder in de doorsnede van de mossel zitten (linker-tekening). mosselschelp van binnen

Kleur de twee sluitspieren in de tekening rood.
Aan de schelp rechts kun je nog de plekken zien waar die spieren vastzaten.
Zoek die plekken in de tekening op en kleur ze blauw.
Kleur de scharnier geel.
oester
oester-van-buiten

parel in een oester
van-binnen-met-parel

Parels

De binnenkant van de schelp heeft een glimmende laag.
Die laag noemen we parelmoer.
Als een steentje in de mossel komt, krijgt dat ook zo'n laag.
Je hebt dan een parel.
Maar in mosselen vind je bijna nooit parels.
Parels vind je eerder in een andere schelp: De oester.
binnenste van een mossel

binnenste van een mossel

PROEF: HET BINNENSTE VAN DE MOSSEL

Nodig: Een gekookte mossel
Leg het mossel-dier neer zoals op de tekening hiernaast.
De sluitspieren zijn in het echt wit van kleur.

Draai de mossel nu om.
Hiernaast staat getekend wat je dan kunt zien.
De voet van de mossel is donkerbruin van kleur.
Met die voet kan de mossel over de bodem Iopen.
Met een speciaal knobbeltje kan de mossel draden maken.

Met die draden bindt de mossel zichzelf vast.
Schrijf bij de juiste pijlen hiernaast: voet, draden.
voet en draden van een mossel


voet



draden
zeester
zeester

Vijanden

Met hun harde schelp zijn mosselen goed beschermd.
Meeuwen hebben daar iets op gevonden.
Ze vliegen met de mossel in de bek naar een dijk.
Daar laten ze de mossel vanuit de lucht kapot vallen.
Ze zoeken de kapotte mossel weer op en eten hem Ieeg.
De grootste vijand van de mossel is de zeester.
Hoeveel armen heeft de zeester? 5 .
Met z'n armen trekt de zeester de mossel open.
Hiernaast zie je een zeester bezig met trekken.

Vragen

1.
zanglijster
zanglijster
De huisjes-slak behoort tot de weekdieren.
Hiernaast slaat een zanglijster het huis van zo'n slak kapot.
Welke vogel kan de schelp van de mossel kapot krijgen? De meeuw.
2.
De mossel trekt zijn kleppen dicht met sluitspieren.
3.
De glimmende laag van binnen heet parelmoer.
4.
Een mossel houdt zich vast met draden.
5.
De grootste vijand van de mossel is de zeester.

Extra stof

6.
mosselkwekerijen
mosselkwekerijen
Per jaar worden in Nederland vele miljoenen kilo's mosselen gekweekt.
Op de kaart van Zeeland zie je dat ze vooral gekweekt worden
in de (4) Oosterschelde / Westerschelde.
7.
watersnoodramp 1953
watersnoodramp 1953
Bij de watersnood-ramp in 1953 braken in Zeeland de dijken door.
Bij die overstroming kwamen meer dan 1800 mensen om.
Om veilig te wonen besloot men de Oosterschelde af te sluiten met een dam.
Die wordt alleen bij heel hoog water en storm gesloten.
We noemen het een 'stormvloedkering'.
Voor de rest van de tijd blijft er dus gewoon eb en vloed.
Voor mosselen is het belangrijk dat er verschil tussen eb en vloed is.
Met vloed komt er steeds vers water en voedsel over de mosselen.
Zonder eb en vloed zouden de mosselen dus verhongeren.

 




ANTWOORDEN


(1) B
(2) openen
(3) sluiten
(4) Oosterschelde